لایه برداری از پوست چیست؟
در لایه برداری از پوست، لایه های بیرونی و آسیب دیده پوست برداشته می شوند.حاصل این فرآیند، پیدایش پوستی جدیداست که به مراتب زیباتر و شفاف ترازپوست آسیب دیده قبلی است. با گذشت زمان و در نتیجه عواملی مثل افزایش سن، آسیب ها و عوامل محیطی،پوست انسان دچارکدورت وتیرگی شده و شفافیت ودرخشندگی قبل رانخواهدداشت،درضمن پوست،به مرورزمان پیر میشود و خشکی،چین و چروک، لکه های پیری و اختلالات رنگدانه ای،شلی وافتادگی پوست،باعث بروزتغییرات نامطلوب درپوست می شود. لایه برداری یاResurfacing برای متوقف کردن ومعکوس کردن علائم پیری و Ageing پوست انجام می شود.درمواردی هم آسیب هایی مانند آکنه یاجوش،زخم ها،بیماریهاودستکاری پوست باعث ایجادضایعاتی درسطح پوست می شوندکه برای درمان آنها،لایه برداری پوست انجام می شود.
برای انجام روش های لایه برداری از پوست به چه کسی باید مراجعه کرد؟
در حال حاضر بیش از ده ها روش لایه برداری وجود دارد. در اغلب این روش ها ردپای مدرن ترین تکنولوژی های روز دنیا به چشم میخورد اما عاملی که بیش از همه نتایج به دست آمده را تحت الشعاع قرار میدهد، تخصص و کاردانی پزشکی است که این روش ها را اجرا میکند. این امر هم در مورد روش های غیر جراحی و هم جراحی های پلاستیک صدق میکند.
برخی از روش های لایه برداری از پوست نظیر، لایه بردارهای عمیق شیمیایی و لیزرهای فرسایشی باید فقط و فقط توسط پزشک انجام شود. اما یک پرستار یا کارشناس زیبایی آموزش دیده و مورد تأیید وزارت بهداشت هم میتواند روش هایی از قبیل میکرودرم ابریژن را اجرا کند، بی آن که خطری شما را تهدید کند.
.
جوانسازی پوست بدون نیاز به عمل جراحی
وقتی دیگران به صورت مانگاه می کنند، اولین چیزی که می بینند، لایه بیرونی پوست ماست؛ بخش بزرگی از زیبایی صورت، به سلامت و شفافیت و زیبایی همین لایه بیرونی پوست بستگی دارد.
آفتاب،آلودگی های محیطی ،سیگارو…پاعث پیری زودرس پوست، می شوند.علائم پیری پوست عبارتنداز: تیرگی و کدورت پوست،ظاهرشدن انواع لک ها، کک و مک و چین و چروک درسطح پوست وشلی وافتادگی پوست. درمواردی هم ممکنست پوست دراثر جای جوش(اسکارآکنه)،آبله مرغان یادستکاری دچارآسیب شده یا اینکه منافذپوست بیش ازحدبازباشد (large pore) ؛درهمه این موقعیت ها،یکی ازروشهای درمان،لایه برداری یا همان Resurfacing است.
لایه برداری پوست؛ برداشتن لایه رویی پوست و تحریک آن برای ترمیم و بازسازی مجدد است.دراین فرآیندپوستی نوساخته می شود.
Resurfacing همواره یکی ازمؤثرترین ومحبوبترین روشهای جوانسازی پوست بوده است وبسته به نوع وعمق ضایعات به روشهای مختلف انجام می شود.
روشهای لایه برداری از پوست
- لایه بردارهای لیزری پوست
- لایه بردارهای شیمیایی
- میکرودرم ابریژن
- درم ابریژن
- میکرونیدلینگ
- جوانسازی نوری (IPL)
جوانسازی صورت بدون نیاز به عمل جراحی شامل تزریق ژل یافیلر (fillers) ،تزریق بوتاکس، میکرونیدلینگ و لایه برداری لیزری،لایه برداری شیمیایی پوست میباشد بسیاری از پزشکان این روش ها را با هم ترکیب میکنند تا به نتایجی ماندگار و مطلوب دست یابند.
لایه برداری پوست (Resurfacing) با استفاده از لیزر
لایه برداری لیزری، یکی از بهترین و مؤثرترین روشهای لایه برداری و بازسازی پوست است که با پیشرفت های چشمگیر دستگاه های لیزر، تا حد زیادی جایگزین روشهای قدیمی تر مثل پیلینگ شیمیایی، میکرودرم ابریژن، درم ابریژن شده است.
لیزر در طب زیبایی کاربردهای متعددی دارد،بعضی ازمهمترین موارداستفاده ازلیزر عبارتنداز:
- کاهش چین و چروک های ریز و سطحی پوست
- درمان لکه های قهوه ای رنگ، قرمزی (تلانژکتازی، روزاسه، خال های عروقی و…) وسایر اختلالات رنگدانه ای پوست
- رفع شلی و افتادگی پوست و کمک به تولید کلاژن های جدید (کلاژن ریمادلینگ)
- کمک به درمان اسکار آکنه و جای زخم
- رفع موهای زائد
لیزرهای مورد استفاده در جوانسازی پوست، به دو دسته لیزرهای تخریبی و لیزرهای غیر تخریبی تقسیم می شوند:
لیزرهای تخریبی (Ablative)
لیزرهای تخریبی به پزشک امکان تخریب ،برش و انعقاد بخشهای مورد نظر بدون آسیب به سایر سلول های پوست را می دهد و با تحریک فرآیند ترمیم و بازسازی، پوست را وادار به تولید سلول های جدید و بازسازی میکنند.
عمق نفوذ و وسعت تخریب این لیزرها، توسط پزشک تنظیم می شود. در واقع پزشک با در نظر گرفتن خصوصیات پوست شما، مشکلی که به خاطر آن به کلینیک زیبایی مراجعه کرده اید و انتظارات شما، نوع لیزر و پلان درمانی مناسب را تعیین میکند.
این روزها بیشتر پزشکان زیبایی از لیزر فرکشنال ،استفاده میکنند. این نوع لیزر، سطح پوست را به هزاران منطقه تقسیم کرده و یک در میان ستون هایی از تخریب برنامه ریزی شده را در ضخامت پوست ایجاد می کند. به این ترتیب دوران نقاهت و التیام پوست به حداقل می رسد و عوارض ناخواسته ای مانند لک و قرمزی بعد از لیزر بخصوص در پوست های سبزه، که با لیزرهای قدیمی (traditional) ممکن بود ایجادشود، به حداقل می رسد.
لیزرهای غیرتخریبی (Non-Ablative)
این لیزرها پوست را تخریب نمیکنند و به همین خاطر به لیزرهای غیر تخریبی شهرت دارند. این نوع لیزرها لایه های زیرین سطح پوست را گرم میکنند تا کلاژن های جدید شکل گیرد و پوست رنگ، ثبات و استحکام طبیعی خود را بازیابد.
زمان رسیدن به نتایج مطلوب در این نوع لیزرها نسبت به لیزرهای تخریبی، تدریجی و کند است اما نیازی به طی کردن دوران نقاهت ندارد. لایه برداری لیزری پوست میتوانند شکل ظاهری پوست را بهبود بخشند، نتایج درمانی دوام و تأثیر شگفت انگیز و چشمگیری دارد اما نباید فراموش کنید که این نتایج یک شبه به دست نمیآیند. چند ماه زمان لازم است تا تأثیر رشد سلولها و ساخته شدن کلاژن های جدید چهره واقعی خود را نشان دهد.
لایه برداری شیمیایی یا Chemical Peeling
یکی دیگر از راه های لایه برداری از پوست استفاده از محلول های شیمیایی است. این محلول ها روی لایه های خارجی پوست استفاده شده و باعث ازبین رفتن وریزش آن می شوند. لایه برداری شیمیایی در مطب و توسط پزشک یا کارشناس زیبایی یا پرستار آموزش دیده و مجرب انجام میشود. در این روش بر روی پوست محلولی مالیده میشود و برای مدت زمان مشخصی بر روی پوست میماند. در روزهای آتی لایه های پوست به مرور پوسته پوسته میشوند و میریزند.
لایه برداری شیمیایی درچه مواردی استفاده می شوند؟
باورودتکنولوژی های جدیدبه طب زیبایی،استفاده از لایه برداری شیمیایی یا پیلینگ تاحدزیادی کاهش یافته است. امادرگذشته پیلینگ درمواردزیرانجام می شد:
- لکه های پیری، اختلالات رنگی، لکه ها و خال ها
- چین و چروک های ریز و سطحی پوست
- اسکارآکنه وجای زخم
- شلی وافتادگی پوست
- بعضی اززانواع کراتوزها وتومورهای پوست
انواع لایه بردارهای شیمیایی:
لایه برداری شیمیایی را میتوان به سه دسته سطحی، متوسط، عمیق تقسیم کرد. اساس این دسته بندی عمق لایه هایی از پوست است که این محلول ها میتوانند به آن رسوخ کرده و حذف کنند. لایه بردارهای سبک در اپیدرم ( بیرونی ترین لایه پوست) رخنه میکنند و در ترکیب آنها محلول های اسیدی ضعیف تری همچون اسید گلیکولیک، اسید هیدروکسی آلفا (AHA)، اسید سالسیک، آنزیم های میوه یا غلظت های بسیار اندک اسید تری کلرو استیک (TCA) به کار رفته است. یک کارشناس زیبایی مجرب و آموزش دیده میتواند تحت نظر پزشک، لایه بردارهای سبک را به پوست بیمار بمالد، زمان التیام از این روش بسیار اندک و ناچیز و بعضاً صفر است. لایه بردارهای عمیق تر علاوه بر اپیدرم، به لایه بعدی پوست موسوم به درم نیز نفوذ میکنند و برای از بین برن نشانه های پیری و کهولت سن همچون چروک عمیق تر، آسیب های شدید ناشی از تابش خورشید یا درمان زخم های آکنه مناسبند. نمونه هایی از لایه بردارهای عمیق پوست عبارتند از : لایه بردارهای فنول، اسیدتری کلرواستیک (TCA) قوی و روغن های کروتون. لایه بردارهای متوسط و عمیق نتابج چشمگیرتری را در پی دارند اما بسیار دشوار و پیچیده اند. برای احساس راحتی بیمار در حین انجام این روش از مواد بیهوشی یا بی حسی موضعی استفاده میشود و چندین و چند روز زمان لازم است تا پوست بیمار التیام یابد. پزشک شما بر اساس نوع پوست، نوع وشدت ضایعه و عمق نفوذ لایه بردار برای رسیدن به نتایج درمانی میتواند نوع لایه بردار مناسب برای پوست شما را مشخص کند. پس از آن که دوران نقاهت اولیه را پشت سر گذارید، بهبود وضعیت ظاهری پوستتان کاملاً مشهود و ملموس خواهد بود: پوستی روشن تر، خوش رنگ تر و سفت تر. برای گرفتن بهترین نتیجه باید هر چند وقت یکبار لایه بردارهای شیمیایی را مجدداً به کار گیرید.
لازم به ذکراست که به علت احتمال عوارض ناخواسته مثل لک شدن پوست،آسیب به پوست سالم و… همینطور با وجود روش های کم خطر تر و موثر تری مثل لیزر، میکرونیدلینگ و میکرودرم ابریژن،امروزه از این روش،کمتراستفاده می شود.
میکرودرم ابریژن و درم ابریژن
قبلا به معرفی دو نوع از روش های لایه برداری پوست یعنی “لایه برداری پوست با لیزر” و “میکرونیدلینگ” پرداختیم، در این مقاله به معرفی سومین نوع لایه بردارها میپردازیم که پوست شما را به صورت مکانیکی میسابند، در این روش با یک دستگاه مدرن به لایه های بیرونی پوست ضربه میزنند تا پوست آسیب دیده و قابل مشاهده تخریب شده و پوستی شاداب تر، سالم تر و به مراتب نرم جایگزین آن شود. روش های مکانیکی لایه برداری شامل میکرودرم ابریژن و درم ابریژن میشوند. این دو روش شاید از نظر اسمی مشابه هم باشند اما از حیث عملکرد تفاوتشان بسیار زیاد است.
میکرودرم ابریژن
میکرودرم ابریژن یک روش درمانی نسبتاً ملایم است که بر روی صورت، گردن، دست یا بدن قابل استفاده میباشد. در طول این درمان با یک قلم بسیار ریز یا ذرات فرساینده ناحیه مورد نظر را میسابند و با ایجاد خلاء پوست سابیده شده را میمکند. میکرودرم ابریژن بر خلاف برخی از روش های لایه برداری پوست، برای هیچ نوع پوستی مضر نیست، عوارض جانبی آن اندک بوده و به دوران نقاهت نیاز ندارد.
میکرودرم ابریژن چه تأثیر مثبتی بر روی پوست من خواهد داشت؟
- چین و چروک های ریز و سطحی از قبیل چروک های پا مرغی را به حداقل میرساند.
- کمک میکند تا محصولات مراقبتی پوست بهتر جذب شوند و کارآیی و تأثیر بیشتری داشته باشند.
- پوست را روشن و خوش رنگ میکند.
- لکه های پیری و زخم های آکنه خفیف را کاهش میدهد.
میکرودرم ابریژن را میتوان توأم با لایه بردارهای شیمیایی و سایر داروهای مراقبت از پوست به کار بست تا نتایج درخشان تری را شاهد باشیم.
بلافاصله پس از درمان بهبود نسبی وضعیت ظاهری پوست قابل درک خواهد بود اما برای گرفتن نتیجه ایده آل میبایست این درمان را در چند جلسه تکرار کرد. توجه داشته باشید که پس از میکرودرم ابریژن پوست تحت درمان نسبت به اشعه خورشید حساس میشود لذا میبایست از آن در برابر تابش خورشید محافظت کرد.
درم ابریژن:
درم ابریژن یک روش لایه برداری به مراتب قوی تر از میکرودرم ابریژن است. در این روش بااستفاده از تیغه ای که با سرعت بسیار بالا در حال چرخش است،ناحیه موردنظر قرار تراشیده می شود.به این ترتیب،لایه برداری پوست تارسیدن به عمق موردنظرادامه پیدامی کند.ازآنجاییکه دربسیاری موارد،بخش بزرگی ازضخامت پوست بایدتراشیده شود،بنابراین احتمال بروزعوارضی مانند تغییرات رنگدانه ای پوست(PIH) وجوددارد.درضمن این روش بهتراست زیربیهوشی عمومی انجام شود.
درم ابریژن چگونه میتواند وضعیت ظاهری پوست را بهبود بخشد؟
- خطوط عمودی اطراف لب، خط لبخند و سایر چین و چروک های صورت را به حداقل میرساند.
- زخم آکنه و سایر لکه های پوست را از بین میبرد.
وظیفه درم ابریژن از بین بردن لایه های پوستی به منظور رفع مشکلات پوستی قابل رویت و تحریک پوست برای تولید سلول های جدید است.
پس از اجرای این روش ناحیه تحت درمان،حساس خواهد بود و نباید تا مدت ها در معرض تابش خورشید قرار گیرد، به علاوه میبایست دستورات پزشک خود را به درستی انجام دهید تا مبادا پوست شما عفونت کند. اگر این روش تحت نظر یک پزشک مجرب انجام شود، نشانه های کهولت سن را تا حد چشمگیر و قابل توجهی کاهش داده و نتایج قابل تحسینی بر پوست بیمار به جا میگذارد.
میکرونیدلینگ:
میکرونیدلینگ یکی دیگر از روش های لایه برداری یا Resurfacing پوست به شمار میرود که با تکیه بر خاصیت خود التیامی پوست سعی میکند تا نواقص پوست را کاهش داده، آسیب های ناشی از أفتاب را التیام بخشیده و پوست را نرم و شفاف کند. در میکرونیدلینگ به جای از بین بردن لایه های پوست با استفاده از گرما یا مواد شیمیایی، با دستگاهی مجهز به شمار زیادی سوزن کوتاه و بسیار ریز و ظریف، کانال های میکروسکوپی در سطح پوست ایجاد میشود. این کانال ها با چشم غیرمسلح قابل رویت نمیباشد اما پوست را وادار میکند تا به صورت طبیعی نسبت به بهبود و درمان خویش اقدام کند و کلاژن های جدید و سلول های پوستی تازه و سالمی بسازد.
کاربرد های میکرونیدلینگ عبارتند از:
-
درمان چین و چروک های ریز و سطحی
-
درمان انواع اسکار (جای جوش و جای زخم)
-
درمان منافذ باز پوست
-
درمان آسیب های ناشی از آفتاب
-
رفع انواع لک (hyperpigmentation)
-
درمان ترک های پوستی یا استریا (stretch marks)
-
درمان شلی و افتادگی پوست
از آنجاییکه در میکرونیدلینگ مانند لایه بردارهای لیزری و شیمیایی لایه های پوست تخریب نمیشوند، میتوان آن را برای تمامی انواع پوست حتی پوست های تیره هم به کار برد و از بابت بی خطر بودنش آسوده خاطر بود. به علاوه اکثر بیمارانی که تحت این درمان قرار میگیرند به دوران نقاهت یا مصرف لایه بردارهای شیمیایی نیاز نخواهند داشت. نتایج حاصل از میکرونیدلینگ، دربعضی موارد شگفت انگیزاست، بخصوص برای جوانسازی پوست و رفع چین و چروک های دور چشم و لب که امکان استفاده از لیزر محدودیت دارد، میکرونیدلینگ روش انتخابی است.
لایه برداری با IPL ( نورپالسی باشدت بالا)
لایه برداری IPL شباهت زیادی به لایه برداری لیزری دارد و با استفاده از نور پالسی باشدت بالا،مشکلات سطحی پوست نظیر اختلالات رنگدانه ای را برطرف کرده و ظاهرپوست را بهتر میکند. در IPL برخلاف لیزرکه ازپرتوهای نور باطول موج واحد و متمرکز استفاده می کند؛ طیف وسیعی از طول موج های مختلف نور به صورت پالسی به کار گرفته میشود.به همین علت اثربخشی لیزرراندارد. این نور از دو طریق به پوست کمک میکند. اول این که توسط رنگدانه های اضافی پوست (قرمز و قهوه ای) جذب میشودواحتمالا”باعث تخریب آنهامی شود. دوم این که میتواند کلاژن سازی درپوست راتحریک کند.از آنجایی که IPL یک روش غیر تخریبی است و لایه های پوست را از میان نمی برد، پوست برای التیام خود به زمان اندکی نیاز دارد.
موارداستفاده از IPL درطب زیبایی:
- کک و مک، لکه های پوستی
- خال های عروقی(همانژیوم عنکبوتی)
- قرمزی پوست و لکه های قرمز
- چین و چروک های ریز و سطحی
ازآنجاکه بیشتر دستگاه های IPL موجوددرایران کیفیت لازم راندارند،به همین علت استفاده از IPL راتوصیه نمی کنیم.